Ἀριθμ. Πρωτ. 251/2023
Ἀρχιεπισκοπική Ἐγκύκλιος γιά τήν Παγκόσμια Ὕψωση τοῦ Τιμίου καί Ζωοποιοῦ
Σταυροῦ.
14 Σεπτεμβρίου 2023
Πρός τούς Σεβασμιωτάτους καί Θεοφιλεστάτους Ἀρχιερεῖς, τούς Εὐλαβεστάτους Ἱερεῖς
καί Διακόνους, τούς Μοναχούς καί τίς Μοναχές, τούς Προέδρους καί τά Μέλη τῶν
Κοινοτικῶν Συμβουλίων, τούς Ἐντιμολογιωτάτους Ἄρχοντες τοῦ Οἰκουμενικοῦ
Πατριαρχείου, τά μέλη τῆς Ἡγεσίας τῶν 100, τά Ἡμερήσια καί Ἀπογευματινά Σχολεῖα,
τίς Φιλοπτώχους Ἀδελφότητες, τή Νεολαία, τίς Ἑλληνορθόδοξες Ὀργανώσεις καὶ
ὁλόκληρο τὸ Χριστεπώνυμο πλήρωμα τῆς Ἱερᾶς Ἀρχιεπισκοπῆς Ἀμερικῆς.
«Ὢ τοῦ παραδόξου θαύματος! ὡς βότρυν πλήρη ζωῆς, ὁ βαστάσας τόν ὕψιστον, ἀπὸ γῆς
ὑψούμενος, Σταυρός ὁρᾶται σήμερον» (Στιχηρὸ τῶν αἴνων τῆς ἑορτῆς).
Προσφιλεῖς ἀδελφοί καί ἀδελφές ἐν Χριστῷ,
Ἑορτάζουμε σήμερα τήν Παγκόσμια Ὕψωση τοῦ τιμίου καί ζωοποιοῦ Σταυροῦ, μία
σημαντική ἡμέρα γιά τή Σχολή μας, τό Ἑλληνικό Κολλέγιο καί τήν ἑλληνορθόδοξη
Θεολογική Σχολή τοῦ Τιμίου Σταυροῦ. Κατά τήν ἡμέρα τῆς Ὑψώσεως, τά τροπάρια πού
ψάλλουμε μᾶς ὑπενθυμίζουν ὅτι ὁ σταυρός δέν εἶναι ἁπλᾶ ἕνα ξύλο ἀποξηραμμένο καὶ
νεκρό, ἀλλά ἀστείρευτη πηγή ζώντως ὕδατος. Γιατὶ ὁ σταυρός εἶναι ἡ κληματαριά ἐκείνη
ἀπό τήν ὁποία ἡ ἄμπελος ἡ ἀληθινή ἁπλώνεται καὶ τρέφει πνευματικά ὅλο τόν κόσμο. Ὁ
σταυρός εἶναι ἐκεῖνο τό κλήμα, τὸ ὁποῖο καθαρίζει τήν ἀνθρώπινη φύση ἀπό τήν ἁμαρτία,
ἀναιρώντας τό θάνατο μέ τό πανακήρατο αἷμα τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, γιά τόν
ὁποῖο, ὅπως ἡ Γραφή λέει: «πλυνεῖ ἐν οἴνῳ τήν στολήν αὐτοῦ καί ἐν αἵματι σταφυλῆς τὴν
περιβολὴν αὐτοῦ» (Γεν. 49:11).
2
Αὐτό «τό αἷμα σταφυλῆς» ἀποτελεῖ τήν προφητική εἰκόνα γιά τή «μυστική δωρεά»,
τήν ὁποία λαμβάνουμε σέ κάθε Θεία Λειτουργία. Μέ τή χάρη τοῦ Θεοῦ καί τήν ἄπειρη
ἀγάπη Του πρός τήν ἀνθρωπότητα, μετέχουμε τοῦ τιμίου σώματος καί τοῦ τιμίου αἵματος
τοῦ Χριστοῦ μέσῳ τῶν μυστηρίων τῆς ἐκκλησίας, τά ὁποῖα τελοῦνται ἀπό τούς ἱερεῖς μας.
Οἱ ἱερεῖς εἶναι συλλειτουργοί τοῦ Μεγάλου Ἀρχιερέως γιά ἕνα καί μοναδικό σκοπό! Νά
φέρουν τόν «βότρυν πλήρη ζωῆς» στή ζωή τῶν πιστῶν, ἐνισχύοντάς τους μέ τήν ἐλπίδα
τῆς αἰώνιας ζωῆς.
Ἡ ἀγαπημένη μας Θεολογική Σχολή εἶναι τό φυτώριο τῶν μελλοντικῶν κληρικῶν
μας, ὁ χῶρος ὅπου ἐκπαιδεύονται καί προετοιμάζονται γιά νά προσφέρουν τά τίμια δῶρα
«ὑπέρ τῆς τοῦ κόσμου ζωῆς». Παίρνοντας τίς κατάλληλες γνώσεις ἀλλά καί ἐντρυφώντας
στήν ὀρθόδοξη πίστη στό Ἑλληνικό Κολλέγιο καί τή Θεολογική Σχολή τοῦ Τιμίου
Σταυροῦ, ὑπηρετοῦν τό Σῶμα τῆς Ἐκκλησίας, διακονώντας τόσο στό Μυστήριο τῆς Θείας
Εὐχαριστίας, ὅσο καί στίς ἄλλες πολύτιμες διακονίες, οἱ ὁποῖες ζωογονοῦν τίς κοινότητές
μας. Ἂς ἐνισχύσουμε, λοιπόν, μέ ὅλες μας τίς δυνάμεις αὐτό τό πολύτιμο καθίδρυμα τῆς
Ἱερᾶς Ἀρχιεπισκοπῆς μας, ὥστε «ὁ βότρυς τῆς ζωῆς» νά γίνεται ὁ πολύτιμος ἐκεῖνος οἶνος
πού ζωοποιεῖ ὅλες τίς κοινότητές μας, μέ τή δύναμη καί τή χάρη τοῦ τιμίου καί ζωοποιοῦ
Σταυροῦ.
Μετά πατρικῶν εὐχῶν καί τῆς ἐν Χριστῷ ἀγάπης,
† ὁ Ἀμερικῆς Ἐλπιδοφόρος
Prot. No. 251/2023
Archepiscopal Encyclical
On the Feast of the Universal Exaltation of the Precious and Life-giving Cross
September 14, 2023
Unto the Most Reverend and Right Reverend Hierarchs, Pious Priests and Deacons, Monks
and Nuns, Presidents and Members of the Parish Councils, Honorable Archons of the
Ecumenical Patriarchate, Members of Leadership 100, Day and Afternoon Schools,
Philoptochos Societies, Youth, Greek Orthodox Organizations, and entirety of the Christ-
loving Plenitude of the Sacred Archdiocese of America:
O most glorious wonder! Today the Cross Which bore the Most High is beheld exalted from the
earth, as a cluster of grapes full of life.
Dear brothers and sisters in Christ,
Today, we celebrate the Universal Exaltation of the Holy and Life-giving Cross – the
special Feastday of our Hellenic College and Holy Cross Greek Orthodox School of
Theology. In its Exaltation, the hymns of the day call to mind that this Cross is no piece of
dried and dead wood, but a living and vibrant source of spiritual refreshment. For the Cross
is the Holy Trellis upon which the True Vine stretched forth as a divine cluster of grapes
granting spiritual nourishment to the world. The Cross is the Sacred Arbor upon which our
human nature was washed clean of sin and death by the Precious Blood of our Lord Jesus
Christ, Who, as the Scripture says, “washed His robe in the blood of grapes” (Genesis 49:11).
This “blood of grapes” is a prophetic image of the Mystical Offering that we receive
in every Divine Liturgy. Through our Lord’s grace and love for mankind, we partake of His
Body and Blood through the ministrations of our clergy. They participate in His High
Priesthood for this singular purpose – to bring that “cluster of grapes full of life” into the
experience of the Faithful, so that we may be filled with the hope of eternal life.
2
Our beloved School is the place where our clergy are trained and prepared to make
these offerings for the life of the world. Through the integration of knowledge and right
(Orthodox) belief that they receive at Hellenic College and Holy Cross, they serve the Body
of the Church in the preparation and distribution of the Mystical Supper, as well as in the
many aspects of ministry that enliven our parishes. Therefore, let us offer all of our support
and strengthen this most precious Institution of our Sacred Archdiocese, so that the Divine
Cluster of Grapes may always be pressed and shared in all our communities, through the
Power of the Holy and Lifegiving Cross.
With paternal blessings and love in Christ,
† ELPIDOPHOROS
Archbishop of America